Onze Rijksbouwmeester heeft een prachtige vraag naar the missing link! Het triggert me enorm in een week van bijzondere samenkomsten:
Ik hou van de waterwereld. Ben enorm onder de indruk van onze eeuwenoude wijsheid en kennis om hiermee om te gaan. Dus daar zat ik, helemaal op mijn plek, tussen al die wateringenieurs en watermanagers, jeugdwaterschappen, politicus en.. en ...en ... Brugwachtershuisjes vertellen gewoon een goed verhaal: de brugwachter die de overgang begeleidt en twee werelden laat samen werken. de brugwachter die de autoriteit heeft om de stroom van de wegwereld en de stroom van de waterwereld tot stilstand brengen. Ten behoeve van de doorstroom van de ander. Kunstenaars kunnen dit ook, in een andere vorm, een krachtige collectieve vorm. De huisjes zijn daar erg geschikt voor. Ook in de fraaie lege Brugwachtershuisjes in het centrum van Leeuwarden. Tijdens het Deltacongres merkte ik op dat er behoefte is aan een manier om het volk mee te krijgen de grote opgave van het Deltaplan te kunnen uitvoeren. Ik gun jullie kunstenaars, fluisterde ik ze toe. Samen met Peter Glas brachten we de verbeeldingskracht in op de juiste plek: Governance/ de kunst van het samenwerken. De organisatoren van deze sessie vroegen me om het eens te visualiseren. Nu ben ik geen tekenaar. Maar bevriend kunstenaar Matthijs Bosman sloeg er op aan. Binnen mum van tijd had ie deze briljante graphic gemaakt. Er zijn nog veel meer mooie kunstenaars die deze missing link vervullen en beschikbaar zijn voor deze opdracht. Vandaag werd ik uitgenodigd door theatermaker Lotte van den berg voor Samen denken - een experiment Hierin wordt zichtbaar hoe je als groep denkt. David Bohm, de grondlegger van deze gespreksvorm, doet de volgende uitspraak: 'Je denkt nooit alleen. Al je gedachten zijn verbonden met de gedachten van anderen.' "Een troostrijke gedachte en een verplichting in één. Want als onze gedachten met elkaar verbonden zijn laten we daar dan gebruik van maken!" D u s lieve waterwereld , bouwwereld en iedereen die ik vergeten ben het is tijd, voel maar aan je water, geef ons kunstenaars met een gerust hart die opdracht !
1 Opmerking
foto Robert van Lith Marianne kwam bij me op de koffie.
Ze vertelde over haar bijzondere werkplek die ze onlangs heeft moeten verlaten: het Artuarium, het oude mortuarium van het GZG ziekenhuis waar ze 7 jaar in heeft gewerkt samen met Bart van Dongen, Ad Grooten en andere kunstenaars en muzikanten. Ze was vooral heel dankbaar dat ze die werkplek heeft mogen gebruiken. "Is dat niet iets voor een bouwritueel ?" vroeg ze me. Ik vroeg haar wat zij zelf daarin zou willen. "Nou nee hoor, niks voor mij; ik heb niks met bouwrituelen". O..zei ik "Maar misschien wel iets voor de nieuwe eigenaar? opperde Marianne vervolgens. Ze vertelde dat ze een tijdje terug een man met een hond had zien rondlopen rondom het Artuarium. Die had ze spontaan aangesproken. Haar vermoeden klopte; hij bleek inderdaad de nieuwe eigenaar. Een leuke vent die zijn hart liet spreken en opbiechtte dat hij het zo erg vond voor Marianne en de anderen dat ze eruit moesten. "Nou! dan is het voor mij helemaal goed," had ze er spontaan uitgefloept. Het deed haar nml. heel goed om dit van hem te horen. Marianne had in al die 7 jaar een hele sterke band met het oude mortuariumgebouw. Vanaf het eerste moment al voelde ze de goede energie. Ze opende zich voor haar "voorgangers" en voelde er zich zelfs door omringd, in een positieve zin. Ze heeft er heerlijk in kunnen werken met een mooie expositieruimte erbij. Het was dan ook een oprechte zorg van haar; "als het maar leuke mensen zijn, die nieuwe eigenaren." En zo bleek het ook te zijn; met z'n tweeën hebben ze de ontmoeting voortgezet in het Artuarium en samen een flesje wijn gedronken. O.. zei ik weer Dit is een ontroerend mooi bouwritueel! Hierdoor kan met een gerust hart nml de overgang gemaakt worden naar een nieuwe bestemming.
Een glimlach van herkenning was haar antwoord.
9 maanden bouwritueel voor de Bossche Brugwachtershuisjes
Ik ben getriggerd door verlaten brugwachtershuisjes en het potentieel van deze huisjes. Kennelijk ben ik niet de enige die om deze huisjes geeft. Wat nou als ik een bouwritueel organiseer voor deze huisjes? En daarmee tijd en aandacht inbouw om al die mensen die om deze huisjes geven de kans te geven om inderdaad hun betrokkenheid te tonen. Op een manier die echt aanspreekt. Veel mensen aanspreekt. 11 december 2016 startte ik samen met Ivonne van der Velden en Stichting Brugwachtershuisjes met het eerste kunstproject: Monique Broekman. Prachtig project vol ontroerende ontmoetingen, verhalen en beelden - in staat van tussentijd - Monique Broekman maakt de betrokken overburen ( klokkenmaker Frank van Nuus, Theo Verbruggen van de NOS, kapper Musa en de bewoners van het Zorgtehuis Anthoniegaarde en 4 (ook voormalige) brugwachter zichtbaar in 't brugwachtershuisje op de Anthoniebrug. Als je dicht tegen het huisje aan staat hoor je hun verhalen. Het is goed om te laten zien wat de impact is van dit bouwritueel voor dit brugwachtershuisje . Dit nummer geeft aan wat het kunstparticipatie project van Monique Broekman teweeg heeft gebracht voor het brugwachtershuisje, de brugwachters en de bewoners. .. We carry eathother. Muziek als drager idee: imke van dillen film: esgo klein starring: brugwachtershuisje Anthoniegaarde, Monique Broekman, brugwachter Wesley, kapper Musa en passanten op die ene vrijdagmiddag.. Meer info zie deze pagina over de Bossche brugwachtershuisjes Ik had het al zovaak eerder gehoord, maar nu dacht ik. Ik moet hier iets mee! "Jullie Nederlanders weten het; jullie weten wat je moet doen als het om water gaat... Hansje Brinker, vinger in de dijk, dat is jullie verhaal. Dat hebben wij in het buitenland over jullie geleerd."
En dan keek ik met glazige ogen de ander aan. "Waar heeft hij/zij het over? Dat jongetje wat zijn vinger in de dijk had gestoken, is dat ons verhaal? Gaat dat over ons, over mij, over mijn identiteit? " Het was de inheemse Chief Phil Lane jr in het Mandela Huisje die me uiteindelijk wist te raken met deze Call to Action. Ik ga mijn eigen vinger eens bewust in een Hollandse dijk steken, dacht ik meteen. Ik ga het zelf eens ervaren. En ik was niet alleen. Samen met een aantal jonge creatieve geesten, Robin Block, Hanne van Asten, Karin Lindeman, Maria Kolossa en Nelleke de Noo ben ik in het verhaal en de ervaring gedoken. Robin en ik bedachten dit "bouwritueel " aan de vooravond van de transitie van onze dijken. Omdat een overgangsfase nu eenmaal bij uitstek geschikt is voor het publiekelijk aandacht geven aan wat er is. Een vinger-in-de-dijk recordpoging ? We hebben inmiddels voor dit idee de tweede prijs van de NELSON verkiezing gewonnen. Deze prijs is vorig jaar in het Rijksmuseum uitgereikt door Lemniscaat, RNW Media, MasterPeace en de Maand van de Geschiedenis. Het Ministerie van Infrastructuur & Milieu & Delta Ontwerp Platform vinden het ook een sympathiek initiatief. En investeerde in dit filmpje die we hebben gemaakt speciaal voor de Houtribdijk. Zij gaan het bouwritueel niet inzetten hebben we inmiddels begrepen. Het filmpje is bedoeld als inspiratie voor cultureel geëngageerde mensen die betrokken zijn bij het versterken van de dijken. We hebben nml een partituren voor dit bouwritueel voor dijken gemaakt. Als je interesse hebt in de partituren, mail me: [email protected] Kapel van Assisië - tijd voor vernieuwing In opdracht van Prisma zijn we 6 december 2016 gestart met het vooronderzoek voor een 40 dagen bouwritueel voor de Kapel van Assisië. Dit monumentale kapelgebouw is het hart van het Landpark van Assisië. Prisma wil voor de Kapel op zoek gaan een hernieuwde functionaliteit, en ook een nieuwe symbolische identiteit. Maar welke nieuwe (symbolische) identiteit past dan bij de Kapel en door wie wordt dit gedragen? Prisma is een zorginstelling die investeert in een overgangsfase voor haar Kapelgebouw. Wij waarderen enorm dat zij deze verantwoordelijkheid nemen. Kapel van Assisië - de deur is open
De deur is open. Kunstenaar Nelleke de Noo, social designer Imke van Dillen en geestelijke verzorger Michael Kolen (Prisma) starten vandaag het vooronderzoek. Nelleke gaat in samenwerking met Jeanne de Beer (Prisma) en Imke de transitievraag in kaart brengen. Wat moet worden "aangeraakt" om de transitie in gang te zetten? Lees hier het resultaat Martijn van Osch, Ruut van der Beele, Noel Josemans, Frans van Lokven Jef Monte en Roy de Haan hebben met aandacht een aantal bottum up initiatieven gevolgd. Met deze film willen ze hun waardering uit spreken voor alle mensen in de stad die in de actie zijn gestapt en anderen inspireren in beweging te komen. Het bouwritueel voor het vakwerkhuisje is onderdeel van deze prachtige Bossche documentaire, onlangs nog vertoont in de Verkadefabriek. Ze hebben het nemen van het initiatief van een Bouwritueel voor het vakwerkhuisje, de voormalige kleedkamer van rugbyclub The Dukes heel mooi vastgelegd. Na de opnames is het 40 dagen ritueel daadwerkelijk met succes afgerond. Benieuwd naar persoonlijke ervaringen heb ik een aantal testimonials verzameld van mede Expeditie Erfgoed teamleden die zich 40 dagen vol toewijding hebben gestort op het bouwritueel uit sympathie voor het vakwerkhuisje. SANDRA ROZEMEIJER 43 stedebouwkundige: "Wat mij betreft een erg geslaagd bouwritueel. Het mes snijdt aan twee kanten. Aan de ene kant worden jonge professonals en studenten betrokken bij het ophalen van het sentiment van de plek, aan de andere kant krijgen de directe betrokkenen van de plek de gelegenheid hun ideeen en beleving van de plek te delen. Hopelijk krijgt het voor beide kanten een vervolg en kan de transitie werkelijk gaan plaatsvinden.: LINDA NIJHOF 25 jong architect: Het initiatief Bouwrituelen heeft mij onder andere de waarde van het Bottom-up proces doen ervaren; op een innovatieve en verrassende manier de schakel zijn tussen vraag en aanbod, linken leggen die mensen zelf niet leggen. Alles van de plek ontrafelen door met name te luisteren, te ervaren en te interpreteren. Het als het ware "reanimeren" van een plek door het een nieuwe frisse identiteit te geven." TOON IDING 37 herbestemmingsspecialist : "de potentiële gebruikers/kandidaten die we gesproken heb voelden zich zeer betrokken door de benadering middels het bouwritueel en vertelden daardoor hun ambities met de locatie. Ze lieten hun ware aard zien doordat: - het onderzoek is onafhankelijk en het onderzoeksteam heeft geen direct belang - we nodigen potentiële kandidaten uit op locatie om hen verhalen te doen; - we zijn met meerdere van het team aanwezig om het interview af te nemen en dat getuigt van waardering voor de potentiële kandidaat en blijk dat deze serieus wordt genomen; - het interview wordt in een ontspannen sfeer afgenomen ondanks dat er professionele vragen worden gesteld: - de potentiële kandidaat wordt vertelt dat hij wordt gewaardeerd om wie hij is en zijn plan. - iedere potentiële kandidaat / stakeholder wordt gelijkwaardig behandeld - de interviewers zijn enthousiast en dagen de potentiële kandidaat uit om hen ambities op tafel te leggen: - de openheid en enthousiasme van de interviewers zorgt ervoor dat de potentiële kandidaten zich openstellen en hen ware verhaal blootleggen........" NOORTJE SCHROVER 26 erfgoed historicus: "door middel van deze aanpak, waarbij de omgeving nauw betrokken was bij het project, heb ik gemerkt dat mensen daadwerkelijk gaan meedenken en helpen met het project. Het wordt ook een beetje hun opdracht, hierdoor voelen ze zich verbonden." STEVEN VOS 24 student maatschappelijk werk & dienstverlening: " Bouwrituelen is een organisatie is die de visie erbij betrekt dit breder is dan de stakeholders. Burgers met initiatieven worden daardoor betrokken bij het proces, waardoor het draagvlak van een verandering wordt vergroot! Wat indruk maakte is dat het project losgekoppeld werd van de rugby vereniging. Daar is moed voor nodig, omdat de directe omgeving veel invloed heeft op de verandering. Daar is lef voor nodig, dat maakte indruk!" MATTHIJS BOSMAN kunstenaar: foto's van het 40 dagen bouwritueel gemaakt door peer reede: De rest van het team bestond uit:
Flora Noutsai ( 29 jr afgestudeerd historic building conservation ) Novita Maitimu ( 24 jr derdejaars bouw/vastgoedmanagement Avans) Aziza Mamcline (24 jr derdejaars bouw/vastgoedmanagement Avans) Hamada Meshref (19 jr Syrie, wil graag bouwkunde studeren in Nederland) Peer Reede (59 jr) de fotograaf himself de experts/rugbyouders die ons inspireerden ( Werner Evers en Matthijs Bosman ). Imke van Dillen (rugbymoeder 47 jr initiatiefnemer, Social Designer in Bouwrituelen , Projectontwikkeling Vastgoed) Uitnodiging
Zondagmiddag 10 april vindt de KICK OFF van de 40 daagse Erfgoed Expeditie plaats voor het vakwerkhuisje op het rugbyterrein van The Dukes. Jong professionals gaan in 40 dagen het sentiment van deze plek doorgronden. Ze vertalen de beelden, de informatie en de sociale energie die ze zelf teweegbrengen in een visie voor een herbestemming van het vakwerkhuisje. De jongeren worden hierin geïnspireerd door locale experts/rugbyouders. Deze speciale Erfgoed Expeditie wordt mogelijk gemaakt door huurder The Dukes en de eigenaar Gemeente ‘s Hertogenbosch. Zondag 10 april zullen de jongeren samen met wethouder Eric Logister en The Dukes voorzitter Peter van Veggel de start van het 40 daags bouwritueel inluiden. Onderdeel van deze “kick off” is de première van de nieuwe Bossche documentaire “Maak je Stad” waar deze Erfgoed Expeditie onderdeel van uitmaakt. KICK OFF vakwerkhuisje The Dukes Wanneer: zondag 10 april Waar: clubhuis The Dukes, Limietlaan 7 ‘s-Hertogenbosch Tijd: 13:00 uur KOMT U OOK? KOM JE OOK? Imke van Dillen - www.bouwrituelen.nl Toon Iding Herbestemming - www.herbestemmingerfgoed.nl met medewerking van Noortje Schrover, Peer Reede, Werner Evers en Matthijs Bosman. Op https://droomstaddenbosch.nl/droom/bouwritueel-vakwerkhuisje kun je meer informatie vinden over het project en is het proces te volgen via wekelijkse updates. 27 februari 22.52 uur stortte totaal onverwachts het pand op de Markt in Den Bosch in elkaar. 5 dagen later, van de schrik bekomen heb ik de eerste 20 (gebruikte) brillen opgehangen. Een ode voor de plek. En uit sympathie voor de eigenaar en voor Pearl. Ik hoop inderdaad dat meer mensen dit gaan doen: oude, afgedankte, gekke, grote of andere brillen. Het is de start van een nieuw bouwritueel. Ik werk hierin samen met Claire van Nunen . Zij was getuige...... Het in elkaar storten van het hoekpand heeft een grote impact voor onze stad. Velen zijn geraakt. Aan dit bouwritueel kan iedereen meedoen. Er hoort een persoonlijke vraag bij: Wat wil jij dat hier gezien gaat worden? Kijk met een andere bril naar deze plek. Deel je antwoord hier of op de Facebooksite Hoeksteen Markt Den Bosch of aan mij als ik verhalen verzamel terplekke of op het nieuwe digitale platform Droomstad Den Bosch Dit sentiment willen we uiteindelijk als basis gebruiken om samen met Bosschenaren op ontdekkingsreis te gaan naar wat de eventuele (her)bouw van het pand of zelfs de nieuwe hoeksteen kan worden. ![]() In samenwerking met Stichting Brugwachtershuisjes hebben we een creatief jaarprogramma bedacht vol onderzoek en impuls voor de 3 Bossche Brugwachtershuisjes. De afdeling Beheer van de Gemeente is enthousiast en we hebben samen met hen een aantal spelregels opgesteld. Het idee is geboren nadat fotograaf Peer Reede aandacht vestigde op het laatste vrachtschip die begin januari 2015 door sluis 0 en de Zuid Willemsvaart vaarde. We hebben toen contact gemaakt met een aantal ondernemers en bewoners rond de Zuid Willemsvaart. Het gevolg van de aanleg van het Maximakanaal voor de brugwachtershuisjes is dat ze nog maar sporadisch gebruikt worden om de sluis te schutten voor pleziervaart of voor controle. De huisjes staan er eenzaam bij. Hun toekomst is onzeker. Tijd voor een bouwritueel, waar we deze "staat van tussentijd" op een creatieve manier benutten om de betekenis van de huisjes te onderzoeken en de huisjes een impuls geven in de transitie. Het boeit me enorm omdat de brugwachtershuisjes met de slagbomen mij als wachtende mens ook een "staat van tussentijd" bezorgde, of ik nu wilde of niet. Deze kwaliteit van het brugwachtershuisje geven we nu aan ze terug, met als doel een maatschappelijk gedragen nieuwe functie voor de huisjes. We hebben nu de formele goedkeuring van de eigenaar, de gemeente 's Hertogenbosch gekregen en gaan nu onze plannen concreet maken. En natuurlijk het benodigd budget bij elkaar zien te krijgen. Als je een idee hebt mail die naar [email protected] of bel Imke van Dillen : 0621824917 |
VERHALENHier lees je meer verhalen over de impact van bouwrituelen. En aankondigingen van initiatieven. Archief
Februari 2025
|